SEARCH EVENT

Julıopolıs Projesi

Yeniden Yüzlendirme ve Dijital Arkeoloji Çalışmaları

"Türkiye'nin En Büyük Nekropol Alanlarından Biri ..."

Juliopolis Antik Kenti Nekropolü Aladağ Çayı’nın iki yakasına konumlanmış nekropol alanlarından oluşmaktadır.

Mezarlar üzerine yapılan arkeolojik ve antropolojik çalışma, Anadolu’daki en büyük nekropol alanlarından biri olan bu antik mezarlığın kronolojik olarak Helenistik dönemden itibaren kullanılmaya başlandığını, Roma Erken İmparatorluk Döneminde Yoğun bir şekilde kullanıldığını ve Geç Antik Dönemin sonlarına kadar da bu kullanımın sürdüğünü göstermiştir.

Anadolu Medeniyetleri Müzesi (AMM) tarafından geçtiğimiz yıllarda sürdürülen düzenli kurtarma kazılarından gün ışığına çıkarılan arkeolojik eser ve iskelet kalıntılarının bilimsel açıdan incelenmesi Anadolu Kültür Tarihi ve Dünya Kültürel Mirası bağlamında önem arz etmektedir. Bu açıdan Juliopolis Projesi, çağdaş bilimsel yaklaşımın bakış açısını ve gereklerini yerine getirerek Antik Kent ve Nekropolü üzerine bilimsel araştırmaların derinleştirilmesi için araştırmalar sürdürülmesi, yapılmakta olan ve tasarlanan araştırmalar için uygun nitelikte bir altlığın oluşturulmasını kendine birincil amaç olarak benimsemiştir.

Image

Bu kapsamda öncelikle, Ankara’da yaşamış eski uygarlıkların yaşam biçimleri, nüfus yapıları ve sağlık durumlarına ilişkin daha fazla bilgi elde etmek amacıyla Ali Metin Büyükkarakaya (Hacettepe Üniversitesi, HÜ) ve Asuman Alpagut (AMM), 2017 yılında Koç Üniversitesi VEKAM desteği ve AMM işbirliğiyle Juliopolis Antropolojik Araştırma Projesini başlatmıştır. Araştırma, çok disiplinli bir altyapı ve çağdaş bir bakış açısıyla tasarlanmış bir proje olarak biyolojik antropolojinin çeşitli dallarından arkeolojinin alt disiplinlerine, jeolojiden fizik ve kimyaya, iletişimden sosyal antropolojiye birçok bilimi ve bu alanların uzmanlarını bir araya getirmiştir.

Image

Bu çalışmanın temel amaçlarından biri, nekropoldeki insan kalıntıları üzerinde çok disiplinli biyoarkeolojik araştırmalar gerçekleştirmektir.

İskelet kalıntıları üzerine inceleme Hacettepe Üniversitesi İnsan Davranışsal Ekolojisi ve Arkeometri laboratuvarında (İDEA lab) yürütülmektedir. Bu araştırma dahilinde Juliopolis Doğu ve Batı Nekropol alanlarından gün ışığına çıkarılmış insan kalıntılarının paleodemografik ve paleopatolojik incelemelerine başlanmış aynı zamanda çeşitli tafonomik koşulların insan kalıntılarının korunma durumları etkisi üzerine de incelemeler sürdürülmektedir.

Juliopolis’ten elde edilen kemik, diş ve saç gibi insan kalıntıları bir yandan beslenme durumlarının ortaya çıkarılması için izotopik açıdan diğer yandan eski insan toplulukları arasındaki genetik yakınlıkların belirlenebilmesi açısından antik DNA bağlamında incelenmeye devam etmektedir.

Bunlara ek olarak yine bu kalıntılarda çeşitli yöntemler (Sinkrotron Radyasyon, Bilgisayarlı Tomografi, Fotogrametri) kullanılarak farklı araştırma sorularının yanıtlanabilmesi için çalışmalar yürütülmektedir.

Image
Geçmişin Yüzleri

Geçmişin Yüzleri

Juliopolis Projesi kapsamında 2018 ve 2019 yıllarında VEKAM’ın desteği ile “JULIOPOLIS Geçmişin Yüzleri” isimli yeniden yüzlendirme çalıştayları gerçekleştirilmiştir. Trieste Üniversitesi’nden Dr. Fabio Cavalli desteğinde gerçekleştirilen bu çalıştaylarda farklı disiplinlerden 50’ye yakın araştırmacı çalıştaylarda yeniden yüzlendirme tekniklerini ve tekniğin kuramsal arka planını öğrenmişlerdir. 

2019 yılından itibaren ise Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Koç Üniversitesi VEKAM ve Hacettepe Üniversitesi İDEA lab işbirliği antik kente ait bir Dijital Arkeoloji Arşivi projesi hayata geçirilmiş, bu kapsamda Juliopolis Antik Kentine ait nekropol alanlarından ele geçen buluntuların ve 2017 yılından itibaren gerçekleştirilen çalışmalara ait üretimlerin arşivlenmesine başlanmıştır.

Genel anlamda Juliopolis ile ilgili çalışmaların bilimsel niteliğinin her yönden kuvvetlendirilerek ilerletilmesi ve kamusal arkeoloji yaklaşımı gözetilerek alanla ilgili bilginin ve bizatihi alanın kendisinin bilimsel araştırmalara, araştırmacılara, halka ve en önemlisi gelecek nesillere uygun bir şekilde anlatılması ve hazırlanması projenin temel hedefleri arasında yer almıştır. 

Image

Çok boyutlu olan Proje kapsamında; alanın uzaktan algılama yöntemleri ile tetkiki, mezarların coğrafi bilgi sistemleri çerçevesinde konumlandırılması gibi çalışmalar da hayata geçirilmiştir. Ayrıca bölge halkı ile yapılan sosyal antropolojik çalışmalara başlanmış, kültürel miras bilincinin geliştirilebilmesi bağlamındaki etkinlikler için bölge ileri gelenleri ve kurum/kuruluşları temsilcileri ile görüşmelere başlanmıştır. 

Anadolu’nun çoğu yerinde olduğu gibi Antik Kent ve çevresinde de, ne yazık ki yasa dışı kazı faaliyetleri ciddi zarar verici boyutlardadır. Hem bu yasa dışı faaliyetlerin önlenmesi adına gerçekçi çözümlerin üretilmesi hem de yerli ve yabancı misafirlerin alanı ziyaretlerindeki uygun koşulların hazırlanabilmesi için gerekli altyapının kurulması önem arz etmektedir. Bu kapsamda sit alanının gelecek kuşaklara güvenli bir şekilde bırakılabilmesi ve çeşitli kamusal arkeoloji çalışmalarının da rahatlıkla sürdürülebilmesi adına Alan Yönetim Planının oluşturulması çalışmalarına da başlanmıştır.

Image
EN
EN